Sakarya’nın Tramvay Tartışması

Sakarya uzun yıllardır kronikleşmiş bir ulaşım sorunuyla yüz yüze. Şehrin büyümesi, nüfus artışı ve araç yoğunluğu, artık yeni çözümler gerektiriyor. Ancak bu çözümler sadece vitrin projelerle değil, şehrin gerçek ihtiyaçlarını gözeten, uzun vadeli ve maliyet etkin planlarla hayata geçirilmek zorunda.

Bugünlerde gündemde olan Adapazarı-Serdivan Tramvay Hattı projesi, kağıt üzerinde kulağa hoş gelse de, rakamlar ve detaylar incelendiğinde kamuoyunda haklı soru işaretleri yaratıyor.

Belediyenin ihalesine çıktığı proje;

15,2 km uzunluğunda,

19 istasyon ve 1 depo sahasından oluşuyor.
Projenin toplam maliyeti 4,7 milyar TL. Yani kilometre başına yaklaşık 312 milyon TL. İnşaat süresi ise 4 yıl olarak öngörülüyor.

Buna karşılık Dr. Cihan Kolip’in belediye başkan adaylığı döneminde açıkladığı 40 km’lik raylı sistem projesi, çok daha kapsamlı ve stratejik bir çözüm öneriyordu. Bu projede;

15 km’si yer altı, 25 km’si yer üstü olmak üzere çift hatlı sistem planlanmıştı.

Yaklaşık 50 istasyonla şehrin ana damarları birbirine bağlanacaktı.

Günlük 150 bin yolcu kapasitesi hedefleniyordu.

Yap-işlet-devret modeliyle sadece 3 yılda bitirilmesi öngörülüyordu.

Dahası, 25 yıl boyunca ulaşım ücreti 10 cent sabit tutulacaktı.

Tüm sinyalizasyon, elektrifikasyon ve sanat yapıları dahil toplam maliyeti 4 milyar TL idi. Yani belediyenin 15 km için öngördüğü maliyetten daha düşük, ama 2,5 kat daha uzun bir hat…

Üstelik bu maliyetler uluslararası standartlara göre de daha gerçekçi görünüyor. Çin’de benzer hafif raylı sistemlerin kilometre başına maliyeti 1,5 milyon dolar civarında. Karayolu ve dev köprü projelerine bakıldığında da Türkiye’deki bazı rakamların ne denli yüksek olduğu ortada.

Buradan çıkan tablo şu: Sakarya için planlanan mevcut tramvay projesi, maliyet-fayda dengesi açısından tatmin edici görünmüyor. 15 km’lik, tek koridora sıkışmış bir hat, ne trafiği rahatlatır ne de şehrin gelecek vizyonuna hizmet eder. Oysa raylı sistem, şehir planlamasının omurgası olacaksa, uzun vadeli düşünmek ve şehri nefes aldıracak çözümler üretmek zorundayız.

Takdir elbette Sakaryalıların. Ancak bu şehirde yaşayan herkes, bugünün yanlış tercihlerini yarının ağır bedelleriyle ödemek zorunda kalacak. Ulaşım sadece araçların değil, hayatın akışını da belirler. Doğru tercih, geleceğin Sakarya’sını şekillendirecek.